Aktualność artykułu została zweryfikowana według stanu prawnego na dzień 19.07.2022 r.

W momencie gdy istnieje uzasadnione przypuszczenie naruszenia przepisów obowiązujących na uczelni przez studenta, bądź dokonania czynu uchybiającego godności studenta, zostaje wszczęta procedura postępowania dyscyplinarnego.

Podstawą prawną tejże procedury jest Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania wyjaśnienia i dyscyplinarnego w sprawach studentów,
a także sposobu wykonywania kar dyscyplinarnych i ich zatarcia.

Postępowanie wyjaśniające

Na wniosek Rektora rzecznik dyscyplinarny uczelni przeprowadza procedurę wyjaśniającą. Z każdej czynności sporządza protokół, a obwiniany ma prawo być przesłuchanym w sprawie. Jeśli ustalenia są wystarczające, rzecznik kieruje do komisji dyscyplinarnej wniosek o ukaranie studenta i wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. O wniosku informuje się Rektora oraz obwinionego.

Postępowanie sprawdzające

Przeprowadza je przewodniczący komisji dyscyplinarnej. Wniosek rzecznika powinien zawierać:

  • imię, nazwisko i adres obwinionego oraz informacje o kierunku i roku studiów;
  • dokładne określenie zarzucanego czynu, ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu
  • i okoliczności jego popełnienia;
  • proponowany rodzaj kary dyscyplinarnej;
  • akta postępowania wyjaśniającego.

W razie stwierdzenia braków, przewodniczący komisji zwraca wniosek i wzywa do jego uzupełnienia.

Rozprawa

Jej termin wyznacza przewodniczący komisji. Powinien spełniać następujące warunki:

  • upłynęło 30 dni od dnia wniesienia przez rzecznika dyscyplinarnego postanowienia o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego i skierowaniu sprawy do rozpoznania na rozprawie;
  • między doręczeniem obwinionemu wezwania, a dniem rozprawy upłynęło co najmniej 7 dni.

W razie niespełnienia drugiego z warunków, obwinionemu lub jego obrońcy przysługuje prawo żądania odroczenia terminu rozprawy.

Oprócz tego o rozprawie informuje się pisemnie Rektora oraz rzecznika, a także wzywa się świadków. Rzecznik dyscyplinarny pełni rolę oskarżyciela. Jeśli wnioskowaną karą jest wydalenie z uczelni, a obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, przewodniczący składu orzekającego wyznacza obrońcę z urzędu spośród nauczycieli akademickich lub studentów uczelni.

Rozprawa jest jawna. Komisja dyscyplinarna wyłącza jawność postępowania w całości lub w części, jeżeli jawność mogłaby obrażać dobre obyczaje albo jeżeli wymaga tego interes obwinionego, uczelni lub osób trzecich. Wyłączenie jawności nie obejmuje ogłoszenia orzeczenia.

Po zakończeniu rozprawy komisja decyduje o orzeczeniu zwykłą większością głosów. Może obwinionego:

  • ukarać;
  • uniewinnić;
  • umorzyć postępowanie.

Orzeczenie sporządza się na piśmie. Z ważnych powodów jego wydanie można odroczyć o 7 dni.

Postępowanie odwoławcze

Stronom przysługuje prawo wniesienia odwołania od orzeczenia komisji dyscyplinarnej do odwoławczej komisji dyscyplinarnej. Wniesienie odwołania przez rzecznika dyscyplinarnego na korzyść obwinionego wymaga zgody obwinionego. Odwołanie, wraz z uzasadnieniem i odpisami dla stron, wnosi się za pośrednictwem komisji dyscyplinarnej, która wydała orzeczenie, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia wraz z jego pisemnym uzasadnieniem. Złożenie odwołania wstrzymuje wykonanie orzeczenia.

Odwołanie może być cofnięte do chwili rozpoczęcia rozprawy w postępowaniu odwoławczym. Powoduje to uprawomocnienie się orzeczenia komisji dyscyplinarnej. Cofnięcie odwołania wniesionego na korzyść obwinionego, jeżeli on sam nie złożył odwołania, może nastąpić tylko za jego zgodą

Orzeczenie komisji dyscyplinarnej, od którego nie zostało wniesione odwołanie w przewidzianym terminie, staje się prawomocne i podlega wykonaniu. Przewodniczący komisji odwoławczej zarządza rozprawę, którą rozpoczyna od przedstawienia sprawozdania z dotychczasowego przebiegu sprawy.

W orzeczeniu komisji odwoławczej zaskarżony wyrok można:

  • uchylić w całości lub w części;
  • utrzymać w mocy;
  • uchylić i przekazać do ponownego rozpatrzenia.