Dlaczego warto wziąć udział w programach związanych z mobilnością studencką?

Zalety programów, związanych z mobilnością studencką, wykraczają daleko poza możliwość doświadczenia nauki i codziennego życia w realiach innej kultury. Obejmują one przede wszystkim:

• różnorodne możliwości naukowe;
• lepsza świadomość różnic kulturowych;
• rozwój osobowości;
• rozwój kluczowych kompetencji społecznych, dzięki współpracy w środowisku międzykulturowym;
• doskonalenie znajomości języka obcego;
• zwiększenie kompetencji zawodowych;
• zwiększenie swojej atrakcyjności na rynku pracy.

Jakie są główne założenia i zasady programu Erasmus+?

Program Erasmus, którego nazwa wywodzi się od słynnego humanisty – Erazma z Rotterdamu, został powołany w 1987 r. z myślą o propagowaniu i ułatwieniu wymiany studentów między uczelniami. Obecnie do programu należy ponad 28 państw z UE, 7 krajów spoza Unii oraz 22 kraje partnerskie, które uczestniczą w określonych akcjach. W 2014 roku władze UE postanowiły wypracować strategię rozwoju programu do 2020 roku. Jako główne cele przyjęto walkę z bezrobociem wśród młodych Europejczyków, podniesienie kwalifikacji zawodowych, integrację i aktywizację społeczeństwa, a także zwiększenie mobilności.
Wspierając międzynarodową współpracę uczelni, szkół, instytucji i organizacji program umożliwia wyjazdy za granicę w celu kształcenia lub zdobycia wiedzy praktycznej osobom fizycznym – studentom, stażystom, praktykantom, uczniom, nauczycielom oraz szkoleniowcom. W ramach Erasmus+ wspierane są działania w dziedzinie kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu.

Wymiana studencka Erasmus+ jest realizowana między uczelniami, które posiadają ważną Kartę Uczelni Erasmusa. Polskie uczelnie mogą wysyłać i przyjmować studentów z uczelni, które są związane z nimi umową. Aby wziąć udział w programie polski student musi spełnić pewne warunki, powinien być na studiach licencjackich/inżynierskich, magisterskich lub doktoranckich, posiadać obywatelstwo państwa uczestniczącego w Programie lub prawo do stałego pobytu/status uchodźcy na terenie Polski, w momencie wyjazdu być studentem co najmniej 2 roku studiów; wykazywać się dobrymi wynikami w nauce oraz znać język obcy, w jakim będą prowadzone zajęcia/praktyki.

W ramach wyjazdu na studia, nie traci się praw studenta w Polsce, otrzymuje skromne stypendium wystarczające na pokrycie najważniejszych kosztów, oraz ma zagwarantowane zaliczenie okresu studiów odbytych za granicą przez uczelnię macierzystą.

W ramach praktyk, student, może wyjechać do zagranicznego przedsiębiorstwa/firmy, placówki naukowo-badawczej, a także innych instytucji (organizacji non-profit, muzeów, szpitali). Z zakresu praktyk wyłączone są jednak organizacje UE odpowiedzialne za zarządzanie projektami unijnymi oraz polskie placówki dyplomatyczne. Wyjazdy na praktyki najczęściej organizuje uczelnia, która jest również odpowiedzialna za przeprowadzenie naboru. Każda uczelnia/wydział posiada indywidualne zasady rekrutacji, jednak praktyki, które wybiera student powinny być związane z programem jego studiów.

Gdzie mogę uzyskać pomoc w zakresie programów mobilności studenckiej?

Na uczelni z prośbą o informację o dostępnych programach mobilnościowych warto zwrócić się do Biura Współpracy Międzynarodowej/Działu Współpracy Międzynarodowej/Działu Współpracy z Zagranicą (nazwy mogą się różnić w zależności od uczelni). Informacje dotyczące możliwości wyjazdów za granicę, zasad czy dostępnych uczelni partnerskich można uzyskać od koordynatorów wydziałowych ds. mobilności lub programu Erasmus+. Ponadto strona internetowa https://erasmusplus.org.pl/ przedstawia ogólne zasady programu Erasmus+.

Przy wielu uczelniach działa organizacja studencka Erasmus Student Network, której członkowie posiadają wiedzę na temat programu Erasmus+ (także praktyczną) i mogą się nią podzielić, przekazując wskazówki jak zorganizować taki wyjazd. Jeżeli interesuje nas mobilność krajowa – należy skontaktować się z osobą odpowiedzialną na danej uczelni za program MOST. Podsumowując, najpewniejsze źródło, do którego powinien zwrócić się student oczekując pomocy odnośnie programów mobilnościowych to Biuro Współpracy Międzynarodowej, które może przedstawić szczegółowe informacje dotyczące możliwości wyjazdów studenckich.

Czy Erasmus+ jest jedynym programem mobilnościowym z którego mogę skorzystać?

Program Erasmus nie jest jedynym programem mobilnościowym w jakim mogą wziać udział studenci. Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej NAWA prowadzi programy wymiany m.in.: Program CEEPUS – Środkowoeuropejski Program Wymiany Uniwersyteckiej.

Podstawowym celem Porozumienia CEEPUS (“Central European Exchange Program for University Studies”) jest wspieranie wymiany akademickiej w zakresie kształcenia oraz doskonalenia zawodowego studentów i nauczycieli akademickich. Umożliwia ono intensyfikację kontaktów między szkołami wyższymi krajów będących stronami Porozumienia poprzez finansowanie mobilności akademickiej.

Program CEEPUS oferuje:

• stypendia krótkoterminowe w ramach staży naukowych w ramach Sieci Akademickich;
• stypendia krótkoterminowe w ramach staży naukowych „Freemover”;
• stypendia krótkoterminowe w ramach szkół letnich i intensywnych kursów.

NAWA realizuje programy wymiany akademickiej w ramach umów bilateralnych i współpracy dwustronnej z m.in. następującymi krajami: Armenia, Białoruś, Bułgaria, Chiny, Chorwacja, Czechy, Egipt, Izrael, Japonia, Kazachstan, Kuwejt, Macedonia, Mongolia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Tajwan, Ukraina, Węgry, Wietnam.

Uwaga: nabór prowadzony jest wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego na stronie https://programs.nawa.gov.pl/

Wiele uczelni prowadzi międzynarodowe programy wymiany na podstawie indywidualnych umów międzynarodowych.

Ponadto istnieją krajowe programy mobilnościowe np. MOST, czyli program mobilności studentów i doktorantów. Od 1999 r. cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem, umożliwiając studiowanie przez semestr lub cały rok akademicki na jednym z dwudziestu polskich uniwersytetów.

Udział w Programie jest bezpłatny i niezależny od trybu studiów. MOST daje możliwość:

• realizacji programu studiów na uczelni innej niż macierzysta;
• wyboru dodatkowych, związanych z zainteresowaniem studentki/studenta, zajęć dydaktycznych;
• nawiązania kontaktu ze specjalistami w danej dziedzinie, pracującymi na uczelni innej niż macierzysta;
• korzystania z księgozbioru innej uczelni, wykonywania kwerend bibliotecznych poza ośrodkiem macierzystym;
• prowadzenia badań do pracy seminaryjnej, magisterskiej, czy dysertacji doktorskiej w środowisku powiązanym z przedmiotem analiz;
• nawiązania kontaktów ze środowiskiem naukowym innego wydziału, instytutu, katedry;
• wykazania się, także przed przyszłym pracodawcą, umiejętnością adaptacji do nowych warunków, mobilnością.

MOSTUM (MObilnosc STudentów Uczelni Medycznych) jest ogólnopolskim programem międzyuczelnianej wymiany studentów kierunków medycznych. Umożliwia realizację jednego semestru lub jednego roku studiów medycznych w ramach jednolitych i dwustopniowych studiów magisterskich, w, innej niż macierzysta, wybranej uczelni medycznej w Polsce należącej do KRAUM.

Student podejmuje naukę na uczelni partnerskiej w ramach Indywidualnego Programu Zajęć.

W programie może wziąć udział student co najmniej drugiego roku studiów stacjonarnych I stopnia lub jednolitych studiów magisterskich, bądź student, który ukończył pierwszy semestr studiów stacjonarnych drugiego stopnia.

MOSTECH – program mobilności studentów polskich uczelni technicznych jest skierowany do studentów 5 i 6 semestru studiów I stopnia oraz do studentów 1, 2 i 3 (o ile nie jest to ostatni semestr studiów) semestru studiów II stopnia. Ideą porozumienia w zawartego przez polskie uczelnie techniczne jest zapewnienie, mechanizmów ułatwiających wdrożenie założeń Procesu Bolońskiego, podnoszenie jakości kształcenia oraz ułatwienie krajowej wymiany studentów.

Czy istnieją programy związane z mobilnością krajową?

Tak, istnieją programy związane z mobilnością krajową dla studentów.

Wyróżniamy między innymi program MOST, który pozwala studiować na uczelni polskiej innej od uczelni macierzystej. Uczestnikiem programu może zostać student po ukończeniu drugiego semestru studiów niezależnie od tego, czy studiuje na studiach pierwszego stopnia, bądź jednolitych magisterskich, oraz student po ukończeniu pierwszego semestru studiów na studiach drugiego stopnia. W trakcie studiów pierwszego stopnia jak i drugiego stopnia student może wziąć udział w programie najdłużej przez okres jednego roku akademickiego.

Poza programem MOST wyróżniamy także program MOSTECH skierowany dla studentów polskich uczelni technicznych. Student może wziąć udział w programie podczas piątego i szóstego semestru studiów pierwszego stopnia, jak i podczas pierwszego, drugiego i trzeciego semestru (o ile nie jest to ostatni semestr studiów) studiów drugiego stopnia.

Dla studentów uczelni medycznych istnieje program MOSTUM, w którym studenci (także na kierunkach lekarskich) mogą zrealizować jeden semestr studiów bądź jeden rok akademicki. Student może wziąć udział w programie po ukończeniu pierwszego roku studiów pierwszego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich, bądź po ukończeniu pierwszego semestru studiów drugiego stopnia.

Ideą programów związanych z mobilnością krajową studentów jest zapewnienie i wdrożenie niezbędnych czynników służących do zrealizowania założeń Procesu Bolońskiego, udoskonalenie jakości kształcenia oraz zapewnienie mobilności studenckiej.

Czy to prawda, że uczelnie wyższe podchodzą niechętnie do osób wyjeżdżających na programy mobilnościowe, czy jednak to jeden z wielu mitów?

Program Erasmus ma już przeszło 30 lat, a w Polsce dostępny jest od niemal 15 lat. W  tym czasie spojrzenie na mobilność studencką diametralnie zmieniło się w oczach studentów oraz kadry naukowej. Jednak nadal zdarzają się uczelnie które nie akceptują zaliczeń z zagranicznych uczelni. Obecnie jednak sytuacja normuje stosowna umowa zawierana z władzami uczelni/jednostki, która gwarantuje uznanie zaliczeń. Uczelnie wciąż dostrzegają zwiększającą się konkurencyjność absolwentów, którzy brali udział wymianach studenckich. Również studenci zwracają uwagę na różnorodność wykształcenia, bardziej niż komplementarne podążanie za programem studiów. 

Study in Poland? Co to tak naprawdę jest?

Study in Poland jest programem mającym na celu promowanie polskiego szkolnictwa wyższego za granicą i zachęcenie studentów zagranicznych do przyjazdu do Polski. Założeniem programu jest również mobilizowanie polskich uczelni wyższych do powiększania swojej oferty studiowania zarówno w języku angielskim, jak i w innych językach obcych. Konferencja Rektorów Uniwersytetów Polskich oraz Fundacja Edukacyjna “Perspektywy” w maju 2005 roku wyszła z tą inicjatywą, opierając ją w głównej mierze na czynnościach informacyjnych i promocyjnych.

Koordynatorem projektu jest  Bianka Siwińska, prezes Fundacji “Perspektywy”. Więcej informacji znajduje na stronie programu http://www.studyinpoland.pl/en/.

Ostatnio w mediach społecznościowych coraz częściej pojawia się temat Virtual Erasmus+ Exchange? Czy to kolejna forma mobilności studenckiej?

Virtual Erasmus+ Exchange (Wirtualna wymiana) jest częścią programu Erasmus +, której zadaniem jest promowanie dialogu międzykulturowego i pomaganie doskonalić umiejętności oraz kompetencji  poprzez  narzędzia edukacji cyfrowej. Współpracując z organizacjami młodzieżowymi i uniwersytetami, program jest otwarty dla każdej młodej osoby w wieku 18-30 lat zamieszkałej w Europie i południowym regionie Morza Śródziemnego.

Wirtualna wymiana Erasmus + umożliwia kontakt młodzieży, studentów i nauczycieli akademickich z krajów Europy i południowego regionu Morza Śródziemnego. Chodzi w szczególności o wzmocnienie relacji międzyludzkich poprzez rozwój dialogu międzykulturowego, działania w zakresie uczenia się online, zwiększenie tolerancji w oparciu o technologie cyfrowe, przyjazne młodym ludziom czy wspieranie rozwoju umiejętności miękkich studentów i młodzieży w celu zwiększenia szans na zatrudnienie.

Udział w wymianie umożliwia każdej młodej osobie zdobycie znaczących, międzynarodowych oraz międzykulturowych doświadczeń poprzez udział w

• moderowanych dyskusjach;

• otwartych kursach online;

• projektach międzynarodowych.